Hortiterapia (hortikuloterapia) - na czym polega terapia ogrodem?

Hortiterapia, innymi słowy hortikuloterapia, terapia ogrodem czy leczenie roślinami to niekonwencjonalna metoda terapeutyczna, która ma na celu poprawę stanu zdrowia osoby zmagającej się z problemami fizycznymi czy psychicznymi poprzez pracę w ogrodzie. Dla kogo przeznaczona jest ta metoda? Jakie dolegliwości leczy? Czy przynosi długotrwałe korzyści? Dowiesz się z naszego artykułu!

Hortiterapia - co to jest?

Hortiterapia to dziedzina medycyny niekonwencjonalnej, która od pewnego czasu zdobywa coraz większą popularność. Ma ona na celu pozytywnie oddziaływać na kondycję psychiczną, intelektualną i fizyczną pacjenta.

Na co pomaga hortikuloterapia?

Terapia ogrodem ma szerokie zastosowanie w leczeniu stanów niedyspozycji zarówno fizycznej, jak i umysłowej. Z tego względu przeznaczona jest dla szerokiego grona osób, które np. przechodzą rehabilitację po urazach albo cierpią na przewlekłą chorobę.

Terapia roślinami: komu najbardziej pomaga?

W ujęciu profesjonalnym hortiterapia pomaga przede wszystkim tym, którzy:

  • borykają się z niepełnosprawnością ruchową;
  • żyją z upośledzeniem umysłowym;
  • mają zdiagnozowane chorobę lub zaburzenie psychiczne;
  • cierpią na zaburzenia rozwojowe;
  • są wyalienowani społecznie

Zainspiruj się: Ogród angielski - jak zaaranżować swobodną, romantyczną przestrzeń?

Czy hortikuloterapia jest dla każdego?

Jeśli brać pod uwagę podział na grupy wiekowe, hortiterapia może być stosowana zarówno u dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów. Oczywiście w każdym przypadku terapeuta decyduje, jaki zakres czynności jest w stanie wykonać rehabilitowana osoba i wówczas dopasowuje odpowiednią metodę terapii do możliwości fizycznych pacjenta.

Jeśli zamierzasz polepszać swój dobrostan na własną rękę, zakładając w tym celu własny ogródek i sadząc w nim kwiaty, przeanalizuj, na ile godzin wysiłku dziennie Cię stać, jakie czynności możesz wykonać. Lepiej zacząć od niewielu grządek obsadzonych niewymagającymi roślinami, a następnie co sezon powiększać teren uprawy, dopasowując zakres prac do własnych możliwości.

W leczeniu jakich schorzeń pomaga hortiterapia?

Terapia roślinami jest wskazana wszędzie tam, gdzie należy zredukować stres i oddziałać na zmysły w celu np. zwiększenia wydzielania określonych hormonów pomagających w poprawie nastroju czy budowy nowych połączeń neuronowych w mózgu, przydatnych np. w trakcie rehabilitacji. Wskazania do leczenia są zatem następujące:

  • wspomaganie terapii farmakologicznej w przypadku depresji;
  • terapia zaburzeń lękowych;
  • leczenie zaburzeń związanych ze spektrum autyzmu;
  • opóźnianie rozwoju chorób otępiennych;
  • stymulacja w przypadku niedorozwoju umysłowego;
  • leczenie traum;
  • terapia w przypadku samotności i wykluczenia społecznego;
  • resocjalizacja;
  • terapia nałogów;

Hortiterapia - jak z niej korzystać?

Hortikuloterapia w wymiarze profesjonalnym, medycznym, dostępna jest głównie dla tych osób, które borykają się z wymienionymi wyżej przypadłościami. W zależności od wieku, możliwości ruchowych pacjenta itp. stosowane są dwie metody terapii:

  1. terapia czynna - osoba potrzebująca terapii w ogrodzie ma kontakt z glebą i roślinami, samodzielnie wytycza iskopuje grządki, przesadza kwiaty, przycina krzewy, kosi i grabi trawę, zbiera samodzielnie wyhodowane warzywa, kompostuje itp. Dla osób zainteresowanych tą tematyką jest to świetna sposobność, by nabyć nową wiedzę ogrodniczą;
  2. terapia bierna - przeznaczona dla tych osób, które z jakichś względów nie mogą aktywnie brać udziału w pracach w ogrodzie - poruszają się przy pomocy wózków inwalidzkich bądź cierpią na demencję. Mogą one jednak mieć zmysłowy kontakt z roślinami: zachęcane są do ich obserwacji, dotykania, wąchania oraz jedzenia.

Wspólna praca w ogrodzie wzmacnia więzi międzyludzkie.

Terapia ogrodem przepisana przez lekarza może odbywać się zarówno w towarzystwie certyfikowanego terapeuty, jak i bez niego. Wszystko zależy od stanu poszczególnego pacjenta, schorzeń, z jakimi się boryka, nasilenia objawów itp.

Zainspiruj się: Jak stworzyć przytulny klimat na tarasie, czyli wybór oświetlenia ogrodowego

Oczywiście Ty też możesz zafundować sobie sesje terapii roślinami. Jeśli tylko masz skrawek działki, na której można posadzić kwiaty i krzewy, zaaranżuj ją tak, by przynosiła Ci radość i ulgę po intensywnym dniu. Cudownie byłoby, gdyby udało Ci się wstawić tam meble ogrodowe, by miejsce, w którym dotąd królowały rośliny, pełniło też funkcję Twojego prywatnego centrum regeneracji.

Jeśli już masz takie miejsce i właśnie poszukujesz do niego mebli, spójrz na ten fotel bujany Nardi Folio Rocking. Prawda, że wygląda imponująco? Jeśli nie masz miejsca, w którym swobodnie możesz ustawić taki fotel, by swobodnie się bujał, nic straconego! Zawsze możesz zdjąć z niego płozy i używać jak fotela ze stałą podstawą.

Wolisz mebel z bez płozów, za to z zagłówkiem? I na to jest rada! Fotel Nardi Acquamarina posiada zagłówek i w dodatku regulowane oparcie, które możesz odchylać w 4 pozycjach.

Obydwa fotele, ze względu na swoją odporność na warunki atmosferyczne, mogą stać w ogrodzie cały czas i w ten sposób pomagać Ci w Twojej domowej ogrodoterapii.

Jakie korzyści przynosi terapia ogrodem?

Jak to się dzieje, że hortikuloterapia działa i co może nam dać? Oddziałuje na nasze zmysły, które wyciszają się, wskutek czego następuje poprawa samopoczucia. Najczęściej spotykane pozytywne efekty hortiterapii to:

  • zwiększenie produkcji serotoniny, neuroprzekaźnika niezbędnego do dobrego samopoczucia (jego brak skutkuje m.in. depresją)
  • redukcja przewlekłego stresu - gdy poziom serotoniny wzrasta, obniża się poziom kortyzolu, hormonu stresu;
  • przywrócenie równowagi psychicznej - systematyczność sesji terapautycznych gwarantuje unormowanie nastroju;
  • skupienie na pracy, a w związku z tym zajęcie myśli czymś innym niż stresujący czynnik.

Skupienie na pracy przy sadzonkach pomaga myśleć o przyjemnych rzeczach.

Zainspiruj się: Ciekawe ozdoby do ogrodu w Twoim stylu? Stwórz z nami ciekawy ogród!

Hortikuloterapia może się odbywać nie tylko za pomocą kontaktu z kwiatami i drzewami. Już sam rześki zapach świeżej, żywej, wilgotnej gleby poprawia nastrój. Odpowiedzialne są za niego bakterie, które rozmnażają się z nastaniem wiosny - gdy robi się ciepło i wilgotno. To dzięki nim właśnie w pewnym momencie czujemy, że nadeszła wiosna! Jeśli dodać do tego coraz bardziej intensywne promienie słoneczne, pomagające także w wytwarzaniu witaminy D, przepis na dobry nastrój można uznać za gotowy. A zatem: grabie w dłoń i do ogrodu marsz!

Czy terapia roślinami przynosi długotrwały efekt?

Hortiterapia, jak każdy proces leczniczy, powinna być prowadzona systematycznie, by osiągane przez nią efekty były zauważalne i długotrwałe. Wówczas efekty, o których była mowa wcześniej - poprawa nastroju i jego ustabilizowanie, umiejętność skupienia oraz przekierowania myśli na tematy, które nie wywołują stresu, powinny utrzymać się na dłużej.

W przypadku ogrodoterapii zaleconej przez specjalistę intensywność i długość trwania procesu leczniczego jest już z góry określona. Co jednak, jeśli samodzielnie chcesz zaaplikować sobie zastrzyk energii, pracując w ogrodzie?

Rzecz jasna, jeżeli zdecydujesz się na założenie ogródka, już sam fakt codziennej pielęgnacji roślin pomoże Ci zbudować nową rutynę dnia i nauczyć się systematyczności. Wystarczy bowiem, że opuścisz się w podlewaniu i pieleniu, a skutki już wkrótce będą opłakane. Co jednak zrobić, by dbanie o dobrostan w ogrodzie nie ograniczało się jedynie do jednorazowego wysiania, podlewania i pielenia?

  • hoduj rośliny w różnych sezonach, nie tylko wiosną i latem. W lutym możesz wysiewać już rzodkiew białą i inne rośliny pod osłonami, a w czerwcu wysiej jarmuż, który przetrwa zimę;
  • stosuj płodozmian - metoda ta nie tylko pozwala odpocząć glebie i balansować ilość dostępnych w niej składników odżywczych, ale także sprawia, że w Twoim ogrodzie ciągle coś się dzieje nawet w obrębie jednego sezonu - umiejętnie wysiane/posadzone poplony spowodują, że Twoje grządki zawsze będą pełne!
  • kompostuj, bo to praca na cały rok. Przyjemnie jest patrzeć, jak to, co jeszcze kilka tygodni temu było skórką od jabłka, teraz stanowi pyszny posiłek dla Twoich roślin. Jeśli materiału do skompostowania masz dużo, zawsze możesz… zatrudnić pracowników do jego przerobienia, czyli dżdżownice :-). Obserwowanie, jak płynnie zanurzają się w przygotowanym do przerobienia materiale może być znakomitą lekcją uważności. A ten zapach kompostu! Próchniczy, wilgotny, leśny - nieporównywalny z niczym innym!

Śledzenie rozwoju własnoręcznie wysianych roślin może być źródłem dużej satysfakcji.

Mamy nadzieję, że nasz artykuł pozwolił Ci wyobrazić sobie, na czym polega hortiterapia. Co to jest terapia ogrodem i komu pomoże - to także wyjaśniliśmy. Jeżeli uprawiasz na swojej działce rośliny: drzewa, krzewy, kwiaty czy warzywa - może podzielisz się z nami swoimi refleksjami na temat tego, jak wpływa na Ciebie praca w ogrodzie? Również nasi czytelnicy będą wdzięczni za kolejne inspiracje. Jeśli natomiast poszukujesz mebli, które doskonale wkomponują się w Twój ogród, niezmiennie zapraszamy do naszego sklepu!

 
Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Miłośniczka literatury: pożera książki, czasem sama coś pisze. Pasjonatka historii lokalnej, a zwłaszcza dziejów rodzinnej miejscowości, czyli wsi Łąg w gminie Czersk. W latach 2018-2022 pracowała jako korektorka w tygodniku “Czas Chojnic”. Od poprawiania cudzych tekstów przeszła do tworzenia swoich.

Skomentuj i oceń artykuł

Podobne artykuły